İstanbul Sözleşmesi nedir?

Sosyal medyanın gündeminde kadın cinayetleri ve kadına yönelik şiddet haberleri var. Kadınlara yönelik şiddet ve aile içi şiddetin önlenmesi amacıyla hazırlana Avrupa Konseyi sözleşmesi araştırılıyor. İstanbul'da gerçekleşen Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi toplantısında kabul edilmesi sebebiyle İstanbul Sözleşmesi adıyla anılan sözleşmenin kapsamı merak konusu oldu. İstanbul Sözleşmesi nedir? İstanbul Sözleşmesi ne zaman imzalandı, kapsamı ne? İstanbul Sözleşmesi maddeleri   İSTANBUL SÖZLEŞMESİ NEDİR? Kadınlara Yönelik Şiddet ve Aile İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Mücadeleye İlişkin Avrupa Konseyi Sözleşmesi ya da bilinen adıyla İstanbul Sözleşmesi, kadına yönelik şiddet ve aile içi şiddeti önleme ve bununla mücadelede temel standartları ve devletlerin bu konudaki yükümlülüklerini belirleyen uluslararası insan hakları sözleşmesidir. Sözleşme Avrupa Konseyi tarafından desteklenmektedir ve taraf devletleri hukukî olarak bağlar. İSTANBUL SÖZLEŞMESİNİN AMACI NEDİR? Sözleşmenin dört temel ilkesi; kadına yönelik her türlü şiddetin ve ev içi şiddetin önlenmesi, şiddet mağdurlarının korunması, suçların kovuşturulması, suçluların cezalandırılması ve kadına karşı şiddet ile mücadele alanında bütüncül, eş güdümlü ve etkili işbirliği içeren politikaların hayata geçirilmesidir. Kadına karşı şiddeti bir insan hakkı ihlali ve ayrımcılık türü olarak tanımlayan, bağlayıcı nitelikte ilk uluslararası düzenlemedir. Tarafların sözleşme kapsamında vermiş oldukları taahhütler, bağımsız uzmanlar grubu GREVIO tarafından izlenmektedir. İSTANBUL SÖZLEŞMENİN DEVLET DÜZEYİNDE TALEPLERİ Önleme - Kadınlara yönelik şiddetin kabullenilmesine neden olan tutumların, toplumsal cinsiyet rollerinin ve klişelerin değiştirilmesi; - Mağdurlar üzerinde çalışan profesyonel kadroların eğitilmesi; - Farklı şiddet türleri ve bunların travma yaratıcı özellikleri hakkında farkındalık yaratılması; - Eğitimin her kademesinde, eşitliği ele alan konuların ders müfredatına dahil edilmesi; - Halka ulaşabilmek için STK’larla, medyayla ve özel sektörle işbirliği yapılması. Koruma -Tüm tedbirler içinde, mağdurların ihtiyaçlarına ve güven içinde olmalarına en büyük önemin verilmesinin sağlanması; - Mağdurlara ve çocuklarına psikolojik ve hukuki danışmanlığın yanı sıra tıbbi yardım da sağlayan özelleşmiş destek hizmetlerinin düzenlenmesi; - Yeterli sayıda sığınma evinin tahsis edilmesi ve günün her saati kullanılabilecek ücretsiz telefon yardım hatları sağlanması. Yargılama - Kadınlara yönelik şiddetin suç sayılmasının ve gerekli cezaların verilmesinin sağlanması; - Gelenek, töre, din, yada “namus” gerekçelerinin, herhangi bir şiddet eyleminin bahanesi olarak kabul edilmemesinin sağlanması; - Soruşturma ve yargılama sürecinde mağdurların özel koruma tedbirlerinden yararlanmalarının sağlanması; - Kolluk kuvvetlerinin yardım isteyenlere anında yardıma gidebilmelerinin ve tehlikeli durumlara yetkinlikle müdahale etmelerinin sağlanması. Bütüncül politikalar - Yukarιda belirtilen tüm tedbirlerin kapsamlı ve koordineli politikaların bir parçası olmasının sağlanması ve kadına karşı şiddete karşı bütüncül bir mukabelede bulunulmasının temin edilmesi. İSTANBUL SÖZLEŞMESİ NE ZAMAN İMZALANDI? Sözleşme İstanbul'da gerçekleşen Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’nin 121. toplantısında kabul edildi. 11 Mayıs 2011'de İstanbul'da imzaya açılmış olması nedeniyle kısaca "İstanbul Sözleşmesi" olarak bilinmektedir ve 1 Ağustos 2014 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Türkiye 11 Mayıs 2011'de Sözleşmeyi ilk imzalayan ve 24 Kasım 2011'de parlamentosunda onaylayan ilk ülke oldu. Onay belgesi 14 Mart 2012 tarihinde Avrupa Konseyi Genel Sekreterliğine iletildi. Temmuz 2020 itibarıyla 45 ülke ve Avrupa Birliği tarafından imzalanmış, imzacı ülkelerin 34'ünde onaylanmıştır. İSTANBUL SÖZLEŞMESİ MADDELERİ İSTANBUL SÖZLEŞMESİ TÜM MADDELERİ İÇİN TIKLAYINIZ İSTANBUL SÖZLEŞMESİ İMZALAYAN DEVLETLER ​ Taraflar İmza Onay Yürürlüğe girmesi Arnavutluk 19/12/2011 04/02/2013 01/08/2014 Andorra 22/02/2013 22/04/2014 01/08/2014 Ermenistan 18/01/2018     Avusturya 11/05/2011 14/11/2013 01/08/2014 Belçika 11/09/2012 14/03/2016 01/07/2016 Bosna Hersek 08/03/2013 07/11/2013 01/08/2014 Bulgaristan 21/04/2016     Hırvatistan 22/01/2013 12/06/2018 01/10/2018 Kıbrıs 16/06/2015 10/11/2017 01/03/2018 Çek Cumhuriyeti 02/05/2016     Danimarka[not 5] 11/10/2013 23/04/2014 01/08/2014 Estonya 02/12/2014 26/10/2017 01/02/2018 Avrupa Birliği 13/06/2017     Finlandiya 11/05/2011 17/04/2015 01/08/2015 Fransa 11/05/2011 04/07/2014 01/11/2014 Gürcistan 19/06/2014 19/05/2017 01/09/2017 Almanya 11/05/2011 12/10/2017 01/02/2018 Yunanistan 11/05/2011 18/06/2018 01/10/2018 Macaristan 14/03/2014     İzlanda 11/05/2011 26/04/2018 01/08/2018 İrlanda 05/11/2015 08/03/2019 01/07/2019 İtalya 27/09/2012 10/09/2013 01/08/2014 Letonya 18/05/2016     Lihtenştayn 10/11/2016     Litvanya 07/06/2013     Lüksemburg 11/05/2011 07/08/2018 01/12/2018 Malta 21/05/2012 29/07/2014 01/11/2014 Moldova 06/02/2017     Monaco 20/09/2012 07/10/2014 01/02/2015 Karadağ 11/05/2011 22/04/2013 01/08/2014 Hollanda[not 6] 14/11/2012 18/11/2015 01/03/2016 Kuzey Makedonya 08/07/2011 23/03/2018 01/07/2018 Norveç 07/07/2011 05/07/2017 01/11/2017 Polonya 18/12/2012 27/04/2015 01/08/2015 Portekiz 11/05/2011 05/02/2013 01/08/2014 Romanya 27/06/2014 23/05/2016 01/09/2016 San Marino 30/04/2014 28/01/2016 01/05/2016 Sırbistan 04/04/2012 21/11/2013 01/08/2014 Slovakya 11/05/2011     Slovenya 08/09/2011 05/02/2015 01/06/2015 İspanya 11/05/2011 10/04/2014 01/08/2014 İsveç 11/05/2011 01/07/2014 01/11/2014 İsviçre 11/09/2013 14/12/2017 01/04/2018 Türkiye 11/05/2011 14/03/2012 01/08/2014 Ukrayna 07/11/2011     Birleşik Krallık 08/06/2012